Deklaracio de San-Marino
aprobita de la Gxenerala Asembleo dum gxia 25a kunsido
la 3an de septembro 1999/1699pfR fine de SUS 21
- La Akademio Internacia de la Sciencoj (AIS) San Marino estas libera
scienca institucio, fondita en la Respubliko de San Marino, por tie kaj
aliloke plenumi en internacia kaj interfaka kunlaborado ajnajn laborojn
lauxkvalite kaj lauxnivele tipajn por universitatoj kaj akademioj.
- AIS strebas al plureco rilate siajn agadlokojn, instrumanierojn,
instrulingvojn kaj sciencajn skolojn.
- AIS celas intersubjektivecon de la scienco sendepende de la vivloko
kaj vivtempo, de la raso kaj klaso, de la religiaj kaj politikaj
konvikoj, de la agxo kaj sekso, de la sxtataneco kaj nacia lingvo, kiujn
havas la unuopa scienculo propraauxtoritate pensanta.
- AIS konsciigxas pri la grava rolo de lingvo por la sciencaj pensado
kaj komunikado, kaj aprobas la konvinkon esence jam esprimitan de
Cartesius, ke por tiu rolo neuxtrala lingvo, konscie evoluigita laux
principoj de precizeco, koncizeco kaj lernfacileco, plej probable
tauxgas pli (kaj certe ne malpli) ol historie evoluinta nacia lingvo, ecx
se cxi tiu estus disvastigita tra la tuta mondo per militista perforto,
ekonomia delogo kaj politika interkonsento.
- AIS postulas de cxiuj studantoj kaj studintoj, ke ili ankaux en la
sfero scienca pluflegu sian propran etnan (nacian) lingvon, evitante
kaj lingvo-defetismon
(laux kiu la propra lingvo ne plu estus savebla),
kaj lingvo-sxovinismon
(kiu ignoras la saman uzad-indecon de aliaj lingvoj
pli aux malpli disvastigxintaj ol la propra),
kaj lingvo-utopismon
(laux
kiu transnacia komunikado respektanta lingvan samrajtecon de la diversaj
nacioj plenkontentige eblus jam per aliaj rimedoj solaj, sen bezono de
neuxtrala lingvo).
- AIS komprenas sian ekziston kiel realigon de la revo de Comenius pri
internacia scienca kolegio, kiu uzu interlingvistikan planlingvon por
sia transnacia interkomprenigxo kaj kunlaboro.
Pro sia scienca aplikado
de la Internacia Lingvo planita de Zamenhof laux raciaj principoj
kaj
pro la prefere almenaux
dulingva verkado inkluzivanta cxi tiun planlingvon,
AIS taksas sian laboron ecx pli altnivela ol tiun de
sciencaj institucioj laborantaj nur en iu ajn nacia lingvo.
- AIS pretas
kunlabori sur la bazo de reciproka respekto
kun ajna alia scienca, teknika aux arta akademio
aux universitatnivela klergejo (cxu
sxtata, cxu sxtate agnoskita, cxu agnoskita kiel samranga fare de AIS)
supozante gxis eventuala kontrauxa evidentigxo, ke tia partnero ne
malutilas al la komune flegataj sciencaj, teknikaj aux artaj laborkampoj
pro alitipaj principoj ol tiuj reliefigitaj en cxi tiu deklaracio.